سال 86 با تمام فراز و نشیب‌هایش به پایان رسید مقام معظم رهبری در ارزیابی خود درباره این سال ؛ در بخشی از پیام نوروزی خود، سال 86 را سالی مهم، پرحادثه و عزت آفرین برای ملت ایران دانستند و خاطرنشان کردند: در آغاز سال 86، ماجرای دستگیری ملوان‌های متجاوز بیگانه و سپس عفو و آزادی آنان، چهره‌ای مقتدر و در عین حال بردبار و پرگذشت از ملت ایران به جهانیان ارائه کرد و در پایان این سال نیز حضور پرشکوه و با عظمت مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی، بار دیگر چهره پرصلابت و همراه با اقتدار ملت ایران و عزم جدی آنان برای درست اداره کردن کشور را نشان داد.
مسؤولان کشورمان در مسأله هسته‌ای در سالی که گذشت با پاسخگویی در ابعاد مختلف فنی و حقوقی کوشیدند تا هرگونه بهانه را از دست امریکا و برخی از هم پیمانانش گرفته، راه را برای پیشرفت این فناوری بسیار مهم هموار نمایند.
یکی از مهم‌ترین اقدامات کشورمان در این سال به‌منظور شفاف سازی و اعتمادسازی فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان، به‌دنبال چند دور مذاکره با خاویر سولانا، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه 1+5 و همچنین محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، توافق شد که ظرف 60 روز طرح اقدام (یا مدالیتی) برای حل و فصل مسائل و ابهامات باقیمانده آژانس در مورد برنامه هسته‌ای ایران تنظیم شود که این اقدام ظرف 40 روز صورت گرفت و در طرح اقدام شش موضوع مشخص به عنوان موضوعات باقیمانده تعیین و سوالات آژانس در اختیار ایران قرار گرفت. از دیگر فعالیت‌های مهم سال گذشته علاوه بر پیگیری‌های مربوط به تکمیل عملیات احداث نیروگاه بوشهر، می‌توان به آماده سازی شرایط برای ورود 88 تن سوخت این نیروگاه از کشور روسیه در طی 8 مرحله اشاره کرد.
در ادامه به گوشه هایی از تحولات هسته‌ای ایران در سال 1386 اشاره می‌شود:
فروردین ماه
در روز 4 فروردین شورای امنیت سازمان ملل متحد قطع‌نامه 1747 علیه جمهوری اسلامی ایران را تصویب کرد. در این قطع‌نامه دور تازهای از تحریم‌های اقتصادی و دیپلماتیک علیه ایران به خاطر ادامه غنی سازی اورانیوم اعمال شد که شامل ممنوعیت صادرات هرگونه تسلیحات نظامی به ایران و مسدود کردن دارایی‌های 28 مؤسسه و نهادی بود که بانیان قطع‌نامه مدعی بودند با برنامه هسته‌ای ایران در ارتباط است. منوچهر متکی وزیر امور خارجه در جلسه شورای امنیت این قطع‌نامه را غیرقانونی، بیهوده و توجیه ناپذیر خواند.
در 5 فروردین هیأت دولت طبق مصوبه مجلس، بخشی از همکاری‌های سازمان انرژی اتمی کشورمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در پی صدور قطع‌نامه شورای امنیت کاهش داد.
20 فروردین مراسم بزرگداشت روز ملی فناوری هسته‌ای با حضور مقامات و مسؤولان کشور در نطنز و اصفهان برگزار شد.
دکتر محمود احمدی نژاد، در این جشن، خبر «تولید صنعتی سوخت هسته‌ای»، تزریق گاز برای غنیسازی اورانیوم به زنجیره های سانتریفیوژ و همچنین تولید انبوه ماشین‌های سانتریفیوژ را اعلام کرد و روز بیستم فروردین را به عنوان روز ملی فناوری هسته‌ای تعیین کرد.
اردیبهشت
با وجود مخالفت امریکا و کشورهای غربی، پیشنهاد ایران در کنفرانس بازنگری ان پی تی مبنی بر «لزوم پایبندی همه اعضا به مواد و مفاد معاهده» از جمله خلع سلاح و اجرای ماده 4 معاهده به تصویب رسید.
تیر
اول تیر ماه دکتر علی لاریجانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی طرح اقدام را در وین با محمد البرادعی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی مطرح کرد. بر اساس این طرح مقرر شد ابهامات باقیمانده در پرونده هسته‌ای ایران در یک برنامه فشرده زمان بندی شده حل شود و با پایان کلیه ابهامات، هیچ سؤال تازه‌ای در برنامه هسته‌ای ایران مطرح نشود.
مرداد
«اولی هاینونن» معاون محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و «جواد وعیدی» معاون شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کردند که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره طراحی مدالیته و نحوه حل مسائل باقی مانده بین دو طرف به توافق رسیده اند. این طرح به «طرح اقدام» موسوم شد. بر اساس این طرح، حل و فصل شش موضوع به 18 ماه زمان نیاز داشت؛ اما جمهوری اسلامی ایران بنا بر حسن نیت خود، طی شش ماه پاسخگویی به این سؤالات را به سرانجام رساند و در نتیجه مدیرکل آژانس در گزارش سوم اسفند خود، حل و فصل و بسته شدن هر شش موضوع را رسما اعلام نمود.
شهریور
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار گزارشی درباره برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد که ابهامات مربوط به آزمایشات پلوتونیوم ایران و آلودگی های اورانیوم با درجه غنای بالا در تجهیزات هسته‌ای ایران برطرف شده است.
مهر
در 28 مهر علی لاریجانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی ایران استعفا کرد و سعید جلیلی معاون اروپا - امریکای وزیر امور خارجه جایگزین وی شد.
آبان
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه ترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد که پاسخ‌های ارائه شده ایران درباره برنامه های سانتریفیوژهای 1-P و2-P مطابق با یافته های آژانس است و به این ترتیب، با بسته شدن پرونده این موضوع، یکی از اصلی‌ترین پرسش‌های آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران پاسخ داده شد.
آذر
16 سازمان اطلاعاتی و جاسوسی امریکا در گزارش 100 صفحه‌ای خود تصریح کردند برنامه هسته‌ای ایران از سال 2003 تا کنون کاملا صلح‌آمیز و فاقد جهت‌گیری نظامی بوده است. این ارزیابی برخلاف ارزیابی دو سال قبل این سازمان‌ها بود که ادعا کرده بودند برنامه هسته‌ای ایران نظامی است.
در 26 این ماه با وجود مخالفت‌های امریکا روسیه نخستین محموله از سوخت اتمی را برای نیروگاه بوشهر در ایران ارسال کرد؛ در پی ارسال این محموله شرکت روسی سازنده نیروگاه اتمی بوشهر اعلام کرد راه اندازی آزمایشی این نیروگاه در اواخر سال 2008 امکان‌پذیر خواهد بود.
بهمن
در 8 بهمن ماه با ورود آخرین محموله سوخت نیروگاه هسته‌ای بوشهر به ایران 82 تن سوخت اولیه این نیروگاه در جایگاه قرار گرفت .
اسفند
در 3 اسفند گزارش محمد البرادعی دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یازده صفحه منتشر شد و شش موضوع باقیمانده میان ایران و آژانس را به 35 عضو شورای حکام حل شده اعلام کرد.
در 13 این ماه شورای امنیت سازمان ملل متحد در اقدامی غیر قانونی و نامشروع بدون توجه به گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر حل تمام مسائل باقیمانده در برنامه هسته‌ای ایران و ماهیت صلح آمیز این فعالیت‌ها، قطع‌نامه سوم تحریم (1803) را علیه تهران تصویب کرد این قطع‌نامه به هنگامی صادر شد که مردم ایران خود را برای شرکت در انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی آماده می‌کردند که دولت امریکا به زعم خود برای تاثیرگذاری بر روند این انتخابات با عجله این قطع‌نامه را صادر کرد ولی بر خلاف میل آن‌ها نه تنها تاثیر منفی در عزم مردم ایران نداشت؛ بلکه مردم با حضور حماسی دیگری این بار نیز نقشه‌های آن‌ها را نقش بر آب کردند.